Rok 2025 przynosi istotne zmiany w systemie wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami oraz ich opiekunów. Nowe regulacje mają na celu uproszczenie procedur, skrócenie czasu oczekiwania na decyzje oraz zwiększenie dostępności świadczeń. Sprawdź najważniejsze zmiany, które mogą realnie wpłynąć na codzienne życie osób z niepełnosprawnością oraz ich bliskich.
Usprawnienie procesu orzekania o niepełnosprawności
Jedną z najważniejszych zmian jest wprowadzenie maksymalnych terminów rozpatrywania wniosków o orzeczenie o niepełnosprawności:
- 3 miesiące dla wniosków składanych w pierwszej instancji,
- 2 miesiące dla odwołań.
Dotychczas brak precyzyjnych terminów prowadził do przewlekłości postępowań. Nowelizacja pozwoli na szybsze uzyskanie decyzji, co jest szczególnie ważne dla osób potrzebujących wsparcia i ulg wynikających z orzeczeń.
Elektroniczna weryfikacja orzeczeń
Nowe przepisy wprowadzają system elektronicznej weryfikacji ważności orzeczeń o niepełnosprawności. Pracodawcy, instytucje udzielające ulg czy inne podmioty będą mogły szybko potwierdzić aktualność dokumentów. System uprości także korzystanie z ulg i świadczeń, eliminując problemy z nieaktualnymi orzeczeniami.
To rozwiązanie zwiększy przejrzystość całego systemu i ograniczy ryzyko nadużyć – instytucje nie będą już musiały ręcznie weryfikować dokumentów, co skróci czas obsługi wniosków i przyspieszy procedury. Dla samych osób z niepełnosprawnościami oznacza to mniej formalności i większy komfort w codziennym korzystaniu z przysługujących im praw. Co istotne, system ma być zintegrowany z już istniejącymi bazami danych, co umożliwi automatyczne aktualizacje i pełną zgodność z obowiązującym orzecznictwem.
Ujednolicenie systemu orzeczniczego
Obecnie osoby z niepełnosprawnościami mogą posiadać kilka różnych orzeczeń wydawanych przez różne instytucje. Nowe przepisy zakładają, że wydanie nowego orzeczenia automatycznie unieważni wcześniejsze, co zapobiegnie nieścisłościom i uprości korzystanie z przysługujących ulg i świadczeń.
Skrócenie okresu przechowywania dokumentacji
Zespoły orzecznicze nie będą już zobowiązane do przechowywania akt przez 50 lat – nowy limit wyniesie 20 lat. Po tym czasie dokumenty trafią do archiwów państwowych. Zmniejszy to koszty związane z archiwizacją i odciąży administrację.
Ułatwienia dla osób z psami asystującymi
Nowe przepisy umożliwią osobom z niepełnosprawnościami korzystanie z psów asystujących w pensjonatach i ośrodkach wypoczynkowych. To istotna zmiana, która zwiększy dostępność turnusów rehabilitacyjnych i usług turystycznych.
Zmiany w systemie wydawania kart parkingowych
Ważność kart parkingowych zostanie automatycznie przedłużona na okres obowiązywania orzeczenia o niepełnosprawności. Ma to na celu uproszczenie procedur i wyeliminowanie konieczności częstego odnawiania dokumentów.
To duże ułatwienie szczególnie dla osób z trwałą niepełnosprawnością, które do tej pory musiały regularnie wnioskować o przedłużenie ważności karty, mimo że ich stan zdrowia się nie zmieniał. Automatyczne powiązanie ważności karty z terminem orzeczenia pozwoli uniknąć zbędnych wizyt w urzędach i skróci czas oczekiwania na dokument. Nowe zasady mają również usprawnić pracę wydziałów komunikacji, które dotąd musiały każdorazowo analizować komplet dokumentów wnioskodawcy.
Świadczenie wspierające i wsparcie dla opiekunów
W 2025 roku wprowadzone zostaną zmiany w zakresie świadczenia wspierającego. Świadczenie będzie przysługiwało w wysokości od 40% do 220% renty socjalnej, w zależności od poziomu potrzeby wsparcia. Dla wniosków złożonych w 2024 roku, świadczenie będzie przyznawane od dnia złożenia wniosku, a nie od momentu wydania decyzji.
Dodatkowo, opiekunowie osób z niepełnosprawnościami, którzy zaprzestaną pobierać świadczenia opiekuńcze w związku z wyborem przez podopiecznego świadczenia wspierającego, będą objęci pakietem osłonowym:
- opłacanie składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz zdrowotne przez budżet państwa,
- możliwość uzyskania zasiłku dla bezrobotnych oraz świadczenia przedemerytalnego,
- planowane uruchomienie programu aktywizacji zawodowej dla opiekunów.
Wprowadzenie powyższych zmian ma na celu zwiększenie efektywności systemu wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami oraz ich opiekunów. Uproszczenie procedur, skrócenie czasu oczekiwania na decyzje oraz rozszerzenie dostępności świadczeń to kroki w kierunku bardziej przyjaznego i sprawiedliwego systemu.
